Phát huy tiềm năng sáng tạo của nhân dân đẩy nhanh tiến trình chh, hđh quê hương, đất nước

Cùng với việc đẩy mạnh sự phát triển các ngành, các lĩnh vực khoa học, nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, đời sống, thì việc phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, khơi dậy tiềm năng sáng tạo của quần chúng nhân dân trong lao động sản xuất là một trong những yếu tố quan trọng để đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế, xã hội của đất nước cũng như ở mỗi địa phương.

Để khai thác tiềm năng sáng tạo to lớn của nhân dân, đẩy mạnh sự nghiệp CNH, HĐH đất nước, ngày 14 tháng 7 năm 2006, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 165/QĐ-TTg về tổ chức Hội thi Sáng tạo kỹ thuật; Công văn số 6131/VPCP-KG ngày 11 tháng 12 năm 2003 về tổ chức Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Đến nay Hội thi Sáng tạo kỹ thuật (Hội thi) toàn quốc đã được tổ chức đến lần thứ XII, Cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng (Cuộc thi) đã tổ chức đến lần thứ IX với hàng ngàn công trình, đề tài, giải pháp được trao giải thưởng của quốc gia. Những công trình này phần lớn đã được ứng dụng vào sản xuất, đời sống, góp phần quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, quốc phòng an ninh của đất nước.

Cùng với phong trào thi đua lao động sáng tạo của quần chúng nhân dân trong cả nước, Hà Tĩnh đã tổ chức thành công Hội thi, Cuộc thi thu hút nhiều đối tượng tham gia, được Ban Tổ chức Hội thi toàn quốc tặng bằng khen, có nhiều đề tài, giải pháp đạt giải cao: Giải pháp " Sản xuất Zincon 65% ZrO2 có hàm lượng tạp chất TiO ₂ và Fe ₂ O ₃ " của kỷ sư Nguyễn Hoành Sơn, Tổng Công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh đạt giải Nhất quốc gia. Nhóm tác giả do Kỹ sư Lê Văn Danh, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN Hà Tĩnh với giải pháp "Rút ngắn thời gian chế biến, nâng cấp chất lượng nước mắm bằng hệ thống cấp nhiệt sử dụng năng lượng mặt trời " đạt giải Nhì lĩnh vật liệu, năng lượng, hóa chất tại Hội thi toàn quốc lần thứ XI. Giải pháp " Cải tiến tủ cấp đông tiếp xúc thành tủ lưỡng chức năng đông lạnh " của tác giả Nguyễn Mạnh Tường, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu thuỷ sản Nam Hà

Tĩnh, đạt giải Ba quốc gia. Giải pháp " Thiết bị đo gia tốc rơi tự do" và " Thiết bị khảo sát định luật chuyển động vật lý" của em Nguyễn Trọng Hải, Trường THPT Nguyễn Văn Trỗi đã đạt giải Nhì Cuộc thi toàn quốc, giải Nhì Cuộc thi-Triễn lãm Sáng tạo trẻ quốc tế lần thứ 7 tại Thủ đô Hà Nội. Gần đây nhất, tại Cuộc thi lần thứ 8, tỉnh Hà Tĩnh có 8 công trình đạt giải trong đó có 2 công trình đạt giải Ba, hai công trình đạt giải Nhì. Đặc biệt 2 công trình của học sinh Hà Tĩnh tham dự cuộc thi sáng tạo trẻ Quốc tế tại Malayxia vào tháng 5/2013 đều đạt huy chương Vàng, góp phần vào thành tích chung của đoàn Việt Nam.

Qua các lần tổ chức, Hội thi, Cuộc thi đã khơi dậy ý thức sáng tạo, phong trào thi đua lao động sáng tạo trong quần chúng nhân dân, thu hút được nhiều đối tượng tham gia, không chỉ là những người làm công tác khoa học, cán bộ, công chức, viên chức mà có sự tham gia khá đông đảo những người lao động thuộc các thành phần kinh tế, nhiều công nhân, nông dân. Giải pháp " Máy tách hạt ngô " của bác nông dân Cao Đình Hợi, Xóm 4, xã Sơn Lễ, huyện Hương Sơn đã ứng dụng vào tách bóc hạt ngô có hiệu quả, giúp cho việc tách bóc hạt ngô được dễ dàng, thuận lợi, nhanh chóng, năng suất gấp 20 lần so với tách hạt ngô bằng tay. Giải pháp " Máy gieo lúa, gặt lúa tự tạo " của bác Trương Minh Hải, quê xã Thạch Môn, cư trú tại phường Bắc Hà, thành phố Hà Tĩnh. Chiếc máy gieo và gặt này nhẹ nhàng, tiện lợi, sử dụng được cả ngày lẫn đêm, trên mọi địa hình đồng ruộng, năng suất gấp 30 lần so với gieo, gặt bằng tay. Giải pháp: " Cánh tay hàn cơ động " của anh Trần Hữu Lượng, thợ thủ công Thị trấn Cẩm Xuyên giúp người thợ hàn có thể thực hiện mọi nốt hàn ở các vị trí, các phương khác nhau...

Tính bình quân mỗi năm, toàn tỉnh có trên 3000 đề tài, giải pháp, sáng kiến kinh nghiệm đăng ký, xét duyệt, dự thi. Hầu hết các đề tài, giải pháp, sáng kiến kinh nghiệm được tổng kết, đúc rút từ thực tiễn, có khả năng ứng dụng cao. Qua tổ chức Hội thi, Cuộc thi càng thấy rõ hơn thấy tiềm năng sáng tạo vô tận của quần chúng nhân dân, nếu tiềm năng này được khơi dậy, phát huy cao độ sẽ là nguồn lực trí tuệ vô giá cho phát triển nền kinh tế tri thức góp phần đẩy nhanh tiến trình CNH, HĐH.

Thông qua việc tổ chức Hội thi, Cuộc thi, trao giải thưởng Sáng tạo KH&CN hàng năm nhằm khích lệ, khơi dậy phong trào thi đua lao động sáng tạo của quần chúng trên bề rộng, đi vào chiều sâu, hướng tới những vấn đề đặt ra trong lao động sản xuất và cuộc sống, góp phần nâng cao năng suất, hiệu quả công tác, lao động sản xuất là vấn đề có ý nghĩa thiết thực, có tầm chiến lược lâu dài. Tuy nhiên qua các lần tổ chức Hội thi, Cuộc thi còn nhiều vấn đề phải tiếp tục quan tâm. Việc thông tin, tuyên truyền chưa kịp thời, sâu rộng, chưa đến được với từng người dân. Số giải pháp tham gia dự thi chưa nhiều, chất lượng và hiệu quả còn thấp. Một số địa phương, đơn vị, cơ sở sản xuất tổ chức khá thành công nhưng cũng có một số địa phương, một số ngành chưa chú ý đúng mức đến hoạt động này. Việc phối hợp phát động, triển khai, tổ chức Hội thi trong các ngành, các địa phương chưa gắn kết, đồng bộ. Ngân sách đầu tư cho hoạt động sáng tạo còn thấp nên cũng ảnh hưởng không ít đến việc tổ chức các hoạt động toàn diện của Hội thi. Để khơi dậy, nhân lên sự sáng tạo vô tận của quần chúng, tất cả các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị cần nhận thức đúng để từ đó có những cách làm năng động, đa dạng, sáng tạo, linh hoạt, phù hợp, làm cho nhiều người được biết, tích cực và tự giác tham gia, biến hoạt động sáng tạo thành niềm say mê của mỗi người, giải quyết tốt những vấn đề thực tiễn lao động sản xuất đặt ra.

Qua nhiều lần tổ chức cho thấy Hội thi, Cuộc thi đã tạo nên một phong trào thi đua lao động sáng tạo, góp phần đẩy mạnh việc tiếp cận, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đời sống. Với ý nghĩa to lớn đó, tin tưởng trong thời gian tới Cuộc thi, Hội thi sẽ là sân chơi bổ ích cho mọi tầng lớp nhân dân, là cầu nối đưa sáng tạo của các tầng lớp nhân dân vào thực tiễn cuộc sống, góp phần xây dựng quê hương đất nước giàu đẹp, phồn vinh.

Th.s Nguyễn Xuân Thiều - PCT thường trực LH các hội KHKT Hà Tĩnh