Sự thật về cây mật nhân ở núi Hồng Lĩnh

Thời gian gần đây, tại Hà Tĩnh nhiều người dân đã lên núi Hồng Lĩnh tìm đào rễ cây Mật nhân về bán cho nhiều người uống với hi vọng chữa được nhiều bệnh, trong đó có “Chứng bất lực” ở nam giới. Vì có nhiều thông tin trái ngược nhau về tác dụng của cây Mật nhân, nhiều người hỏi chúng tôi về tính xác thực của cây Mật nhân và tác dụng dược lí của nó? Để có căn cứ khoa học, chúng tôi đã lấy mẫu và cùng làm việc trực tiếp với Viện Dược liệu - Bộ Y tế; bằng phương pháp phân tích so sánh hình thái học và sắc kí lớp mỏng đã xác định được cây Mật nhân.

Cây Mật nhân hay cây Bá bệnh, cây Bách bệnh, cây Mật nhơn (Việt Nam), cây Tho nan (Lào), cây Antongsar, Antogungsar (Cămpuchia) có tên khoa học là Eurycoma longifolia Jack, Họ thanh thất Simaroubaceae, thân gỗ, cao khoảng 2-8 mét, cành nhỏ, ít phân nhánh, lá kép lông chim lẻ, mọc so le.

Bộ phận dùng: Vỏ thân, rễ, lá phơi hoặc sấy khô.

Về tác dụng dược lí : Có mối tương quan giữa hoạt chất kích thích sinh dục nam và lượng nội tiết sinh dục nam trong huyết thanh. Thân và rễ Mật nhân làm tăng nồng độ testosterol trong huyết thanh động vật, đặc biệt là rễ. Dược liệu có tác dụng lợi mật rõ rệt nhưng không làm thay đổi thành phần dịch mật ở chuột lang, làm tăng thải trừ bromosulfophtalein (BSP) ở gan thỏ so với lô đối chứng.

Công dụng : Dược liệu có tác dụng chữa bệnh sốt rét, chứng ăn không tiêu, nôn mửa, đầy bụng, tiêu chảy, đau lưng, đau nhức xương khớp, nhiểm khuẩn đường tiết niệu, giải độc rượu, cải thiện và làm chậm lại quá trình “Mãn dục nam”.

Chống chỉ định : Đối với phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú.

Hoạt chất có trong rễ cây Mật nhân có nhược điểm rất đắng khó uống. Tận dụng tác dụng tốt của cây Mật nhân, một số công ti Dược phẩm đã chiết xuất hoạt chất để bào chế một số chế phẩm được quảng bá "Phục hồi sinh lực cho nam giới" - Men , s ginseng, ví dụsâm ALIPAS của Hoa kỳ, được bán với giá khá đắt tiền.

Tuy nhiên thuốc có tác dụng hai mặt (tác dụng điều trị và tác dụng không mong muốn), khi cần dùng, người bệnh nên hỏi ý kiến Thầy thuốc có kinh nghiệm để được hướng dẫn về chỉ định, cách dùng và chống chỉ định, đừng lạm dụng thuốc sẽ gây hậu quả khó lường.

TS.BSCKII. Trần Xuân Hoan -  Trường Cao đẳng Y tế Hà Tĩnh