Khởi nghiệp Việt Nam: 7 sự kiện nổi bật năm 2023

Hình thức gọi vốn cộng đồng không phổ biến ở Việt Nam. Câu chuyện của Superstrata đã làm dấy lên làn sóng tranh cãi, cho rằng những người điều hành startup đang vòng vo để lừa đảo tiền của người tham gia. Một số ít khác chấp nhận tính chất rủi ro của các dự án công nghệ kiểu này và hiểu rõ đây là tiền tài trợ cũng bày tỏ sự thất vọng vì sự thiếu minh bạch của đội ngũ dự án đối với cộng đồng góp vốn, bao gồm không phản hồi khi người tài trợ liên hệ, phản ánh trên Indiegogo và không thông báo, giải thích gì khi công ty dừng hoạt động sản xuất ở TP.HCM hồi tháng năm.

Sự việc Superstrata hiện vẫn chưa ngã ngũ, nhưng chắc chắn rằng uy tín của những người sáng lập trong giới startup đã bị giảm sút. Trong một thời gian ngắn, nó cũng đã gây tác động tiêu cực đến bức tranh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo vốn còn non trẻ ở Việt Nam, mặc dù tác động lâu dài còn chưa được kiểm chứng. Câu chuyện Superstrata cũng chỉ ra khoảng trống pháp lý trong luật hiện hành về lĩnh vực gọi vốn cộng đồng, một nhu cầu cần làm rõ để tạo môi trường thuận lợi hơn cho hệ sinh thái khởi nghiệp phát triển.

5. Các startup Việt bắt đầu gia nhập cuộc đua Net Zero

Mặc dù các tuyên bố về giảm phát thải và phát triển bền vững đã được các nhà quản lý đưa ra từ lâu, nhưng các doanh nghiệp nói rằng họ thiếu các giải pháp khả thi với chi phí phải chăng để triển khai. Năm nay, trong không gian khởi nghiệp Việt Nam, các startup với tiềm năng giải quyết các thách thức môi trường ở quy mô lớn đã xuất hiện.

Hơn một nửa startup trong Top 10 TECHFEST Việt Nam năm nay là những dự án liên quan đến sản xuất nhựa phân hủy sinh học, lưu trữ năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng – những lĩnh vực có thể đóng góp cho việc giảm phát thải CO2. Năm nay cũng là năm đầu tiên hai quỹ đầu tư Touchstone Partners (Việt Nam) và Temasek Foundation (Singapore) phát động "Thách Thức Net Zero 2023” , thu hút hơn 300 công ty công nghệ ở giai đoạn đầu từ 45 quốc gia đến giới thiệu các giải pháp công nghệ có thể triển khai ở Việt Nam trong ba mảng năng lượng tái tạo, nông nghiệp bền vững, và kinh tế tuần hoàn. Gần 70% giải pháp của thử thách này là của các đội Việt Nam.

Dựa trên bản chất công nghệ và cách các startup tiếp cận khách hàng, trong đó có những tập đoàn đa quốc gia, chúng tôi nhận thấy các nhà khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam thật sự đã hiểu hơn về nhu cầu thị trường và cho ra đời các sản phẩm có thể mở rộng. Thêm vào đó, không gian khởi nghiệp cleantech đã thu hút được sự ủng hộ của các nhà đầu tư trong 2-3 năm qua, dù tương đối khiêm tốn. Nguồn vốn này chưa có dấu hiệu cho thấy sẽ chậm lại vào năm 2024.

6. Khánh thành Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia NIC cơ sở Hòa Lạc

Sau gần ba năm thi công, cơ sở mới của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia NIC tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc ở Thạch Thất, Hà Nội, đã được khánh thành vào ngày 29/10. NIC có giá trị đầu tư gần 42 triệu USD và được thiết kế theo hình tượng đại bàng cất cánh bay lên. Với tổng diện tích mặt sàn làm việc gần 20.000m2, nơi đây gồm nhiều không gian làm việc, nghiên cứu và phát triển (R&D), và không gian kết nối giữa các doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và chuyên gia.

NIC hướng đến các lĩnh vực trọng tâm như Nhà máy thông minh, Đô thị thông minh, Truyền thông số, Công nghệ môi trường, An ninh mạng, Công nghiệp bán dẫn, Hydrogen và Y tế. Nhiều người kỳ vọng Trung tâm sẽ là nơi quy tụ, dẫn dắt và kết nối, từng bước hoàn thiện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Cùng với xây dựng cơ sở vật chất, NIC đã bắt đầu phát triển mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam trên toàn cầu, bao gồm 2.000 thành viên là các chuyên gia, trí thức người Việt tại 20 quốc gia, vùng lãnh thổ. Bên cạnh đó, NIC đã công bố và ký kết một số thỏa thuận hợp tác với các đối tác như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia TP.HCM, Google, Samsung, SpaceX, Intel, Cadence, VinaCapital, Southeast Impact Alliance, VNPT, Sovico, FPT, v.v về thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển chip bán dẫn.

7. TECHFEST tạo ra cơ hội kết nối mới

Là một hoạt động thường niên được duy trì liên tục trong chín năm qua, Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia TECHFEST Việt Nam 2023 vẫn thu hút được sự tham gia đông đảo của các startup công nghệ, doanh nghiệp, tập đoàn, quỹ đầu tư mạo hiểm và nhà quản lý. TECHFEST đã mở ra nhiều “cánh tay nối dài”, bao gồm các Làng công nghệ (Tech Villages), TECHFEST địa phương và TECHFEST tại nước ngoài.

Năm nay có 32 làng công nghệ, trong đó có những làng công nghệ tập trung vào lĩnh vực mới nổi như công nghệ năng lượng xanh, công nghệ sinh thái, dược liệu sạch, chăm sóc sắc đẹp v.v. Tất cả tạo nên sự đa dạng nhiều màu sắc cho hệ sinh thái Việt Nam.

Từ giữa năm nay, một vài làng công nghệ đã công bố kế hoạch bước chân vào các hệ sinh thái địa phương thông qua việc triển khai chương trình cố vấn (mentor) cho doanh nghiệp hoặc các dự án nhỏ nhằm lôi kéo startup vào giải quyết những bài toán cụ thể ở từng địa phương.

Năm 2023 cũng là năm TECHFEST quốc tế lần thứ hai được tái khởi động, sau thời gian bị gián đoạn bởi đại dịch COVID-19. Techfest quốc tế diễn ra ở Hàn Quốc hồi tháng tư và ở Úc hồi tháng chín. Khoảng một chục startup Việt đã có cơ hội thuyết trình trước các tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài. Bộ Khoa học & Công nghệ kỳ vọng rằng thông qua TECHFEST quốc tế, Việt Nam sẽ giới thiệu được hệ sinh thái khởi nghiệp năng động, có tính mở cao, từ đó thu hút được sự quan tâm và các nguồn lực quốc tế.

Nguồn: khoahocphattrien.vn